Heather Nauert, ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü
20 Eylül 2017 – Washington
Amerika Birleşik Devletleri, 25 Eylül’de yapılması planlanan Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin bağımsızlık referandumuna şiddetle karşı çıkmaktadır. Aynı şekilde, Irak’ın bütün komşuları ve bütün uluslararası toplum da bu referanduma karşı çıkmaktadır. ABD, Iraklı Kürt liderleri başka bir alternatifi kabule çağırmaktadır. Bu alternatif de ABD, BM ve diğer ortakların desteğiyle, Bağdat-Erbil ilişkilerinin geleceği de dahil olmak üzere merkezi hükümetle bütün ilgili konularda ciddi ve sürdürülebilir bir diyalog oluşturulmasıdır.
Bu referandum yapıldığı takdirde, Bağdat ile müzakerelerin yürütülmesi büyük olasılıkla mümkün olamayacaktır ve müzakereler için önerilen uluslararası destek de devre dışı kalacaktır.
Referandumu gerçekleştirmenin bedeli, Kürtler dahil bütün Iraklılar için büyük olacaktır. Referandum şimdiden, IŞİD’i Irak’ta kontrol ettiği bölgelerden çıkarmaya yönelik IŞİD’i bertaraf etme koordinasyonunu olumsuz etkilemiştir. Tartışmalı bölgelerde referendum yapma kararı, IŞİD ve diğer radikal grupların kullanmak için hazır beklediği, özellikle istikrarı bozucu ve gerginliği artırıcı bir karardır. Tartışmalı bölgelerin statüsü ve sınırları diyalog yoluyla, Irak anayasasıyla uyumlu olacak şekilde çözülmelidir, tek taraflı eylem ve güçle değil.
Son olarak, Irak’ın partnerleri bunu istemese de referandum, Irak Kürtleri’nin bölgesel ticari ilişkilerini, her çeşit uluslararası yardımı riske atabilir. Bu, çok ciddi durumun basit bir açıklamasıdır.
Buna karşılık, ABD’nin Kürt liderlerinin kucaklamasını istediği alternatif çözüm olan samimi bir diyalog ise, Irak Kürtleri’nin çok sayıdaki meşru şikayetine çözüm vaadetmenin yanısıra, Bağdat-Erbil ilişkilerine, tüm Irak halkının kazançlı çıkacağı yeni ve yapıcı bir yön verecektir.
Kürtler, referandum sürecinin şu ana kadar ürettiklerinden gurur duyabilir. Bunlar arasında, Kürtler’in birliğinin daha fazla sağlanması ve neredeyse iki yıldan sonra ilk kez Kürt parlamentosunun canlanması, önemli konuların uluslararası alana taşınması, ortaklar ve dostların Irak Güvenlik Güçleri ve Kürt Peşmergeler’in IŞİD’e karşı kampanyanın zorlu konularını çözerken sergilediği işbirliği ruhu üzerine birşeyler inşa etmeye hazırlanması da bulunuyor.
Ne var ki, gelecek hafta yapılacak referandum, bütün bu ivmeyi ve daha fazlasını tehlikeye atacaktır. ABD ve uluslararası toplum tarafından onaylanan alternatif yollara karşılık, referandum şu sırada tamamen gereksizdir.