Engelli Amerikalılar Yasası‘nın 1990 yılında kanun olarak kabul edilmesyle birlikte, engelli vatandaşların, ABD toplumundaki yaşam tarzı ve ABD ekonomisine katılım şekli tamamen değişmiştir. 1995 yılından bu yana, söz konusu kanun tarafından sunulan eşit fırsatlar hayatın farklı alanlarına daha fazla yayılmıştır.
İşte, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın sponsorluğunda yürütülen değişim programı kapsamında ABD’yi ziyaret eden iki aktivistin hikayesi. Program esnasında aktivistler, engelli hakları liderleriyle fikir alış-verişinde bulundular ve Engelli Yasası kapsamında hayata geçirilen erişimleri ilk elden deneyimlediler, ayrıca Amerikan kültürüyle tanıştılar. Kendi ülkelerine döndükten sonra, engelli vatandaşların okul, çalışma ve sosyal hayatın her alanına katılmaları için nasıl yüreklendirdiklerine hep birlikte göz atalım.
Juan Angel de Gouveia
Juan Angel de Gouveia (sağda) ve eski Venezuela Güzeli Vanessa Peretti, işitme engelliler topluluğu mensupları gençler için düzenlenen Beyzbol ve Dostluk etkinliğine eş ev-sahipliği yaptılar. (Giulliana Gandullia/Karakas ABD Büyükelçiliği)
Juan Angel de Gouveia, ‘Herkes için Erişim’ başlıklı Uluslararası Ziyaretçi Liderlik Programına katılmak üzere 2015 yılında ABD’yi ziyaret etti. Program esnasında, Engelli Amerikalılar Yasasının faydalarını kendisi de deneyimledikten sonra, Venezuela’daki engelli vatandaşlar için erişilebilirliğin nasıl ABD ile aynı seviyeye çıkartılabileceği üzerinde çalışmalar yaptı.
Kendisi de işitme engelli olan Gouveia’ya göre, engelli vatandaşların lehine olan kanunlar, Venezuela’da, sadece ulusal seviyede kalmaktadır. Ancak daha alt yerel yönetim seviyelerinde “kanun taleplerini yerine getirmek üzere sorumluluklarını üstlenen yetkili bulunmamaktadır. ABD’deyken, değişim yaratmaya, yaşadığımız yerlerden başlamamız gerektiğini öğrendim”, diye konuştu Gouveia.
Belediyelerle birlikte çalışmalar yürüten Gouveia ve ekibi, Amerikan Engelliler Yasasını örnek alarak düzenledikleri “Herkes İçin Erişiliebilirlik” adında bir Yönetmelik çıkartmıştır. Şimdilik 2 Belediye tarafından kabul edilen Yönetmelik, diğer 16 Belediye tarafından incelenme aşamasındadır.
Grace Jerry
2015 yılında Mandela Washington Bursiyeri olarak ABD’yi ziyaret ettiğinden bu yana Nijeryalı gospel şarkıcısı ve activist Grace Jerry, mensubu olduğu “Kapsayıcı Dostluk Derneği’nin” çalışmalarını daha da artırmak üzere iki ABD’li organizasyonla işbirliğinde bulunmuştur.
Ulusal Demokrasi Enstitüsü ve Ulusal Demokrasi Vakfı ile yapılan işbirliği sonucunda Kapsayıcı Dostluk Derneği:
- Engelli Nijeryalıların siyasi sürece katılımlarını artırmak amacıyla “Kimse Geride Kalmasın: Engellilerin Oyu Önemlidir” kampanyasına başlatmış;
- Malarya tedavisi görmekte olan engelli 500 çocuğa cibinlik temin etmiş;
- UNICEF’in destekleriyle Nijerya’nın Plateau eyaletinde yaşayan engelli kadın ve kız çocuklarına menstrual hijyen ve sürdürülebilir sağlık projesini üstlenmiştir.
2002 yılında geçirdiği araba kazası sonucunda bacaklarını kullanamaz hale gelen Jerry, “toplumun engelli üyeleri için toplum içinde eşit katılım fırsatları sağlayan Amerikan hedeflerine hayranlık duyuyorum. Erişim demek kapsayıcılık demektir”, diye konuştu.
