ABD – Türkiye İlişkileri
ABD – Türkiye dostluğu, Amerika Birleşik Devletleri’nin Osmanlı İmparatorluğu ile diplomatik ilişkisinin kurulduğu 18. yüzyılın son yarısına dayanmaktadır. Günümüzün yakın ilişkisi ise Truman Doktrini’nin uygulanmasını öngören 12 Temmuz 1947 tarihli anlaşma ile başlamıştır.
Türkiye 1952’den beri NATO müttefiklerinden biridir, Uluslararası Güvenlik Destek Gücü’nün Afganistan’da istikrarı sağlama operasyonlarının aktif ortaklarındandır, NATO’nun hayati önem taşıyan doğu kanadını temsil edip, (uluslararası sözleşmeler doğrultusunda) İstanbul Boğazı’nı ve Karadeniz’i Akdeniz’e bağlayan Çanakkale Boğazı’nı kontrol etmektedir. Türkiye’nin İran, Irak ve Suriye ile komşu oluşu aynı zamanda Türkiye’nin coğrafi önemini de vurgulamaktadır.
ABD-Türkiye ortaklığı, müşterek menfaat ve karşılıklı saygıya dayanmaktadır ve bölgesel güvenlik ve istikrar, ekonomik işbirliği ve insan haklarında ilerleme gibi konulara odaklıdır.
İkili Ekonomik İlişkiler
ABD-Türkiye ekonomik ilişkileri, 2009’da Başkan Obama ve Cumhurbaşkanı Gül tarafından hayata geçirilen Ekonomik ve Ticari Stratejik İşbirliği Çerçevesi (ETSİÇ) doğrultusunda ilerlemektedir. Amerika Birleşik Devletleri ve AB arasında serbest ticaret görüşmelerinin duyurulmasının ardından, Mayıs 2013’te Başkan Obama ve Başbakan Erdoğan, ABD-Türkiye arasındaki ticari ilişkiyi derinleştirme amaçlı bir platform olarak Üst Düzey Komite’yi (ÜDK) kurmuş, paralel bir diyalog oluşturmuştur.
ÜDK, ETSİÇ ve Ekonomik Ortaklık Komisyonu’nun sürekli temasları aracılığıyla, iş geliştirme girişimlerinin yanı sıra Ticaret ve Yatırım Çerçeve Anlaşması gibi ikili mekanizmalar ve ikili yatırım ve vergi anlaşmalarıyla da ekonomik ilişkilerimizi derinleştirmek amacıyla Türkiye hükümeti ile ortak çalışmalar yürütmekteyiz.
Türkiye Avrupa Birliği (AB) üyesi olmasa da, AB’nin Avrupa Ekonomik Topluluğu üyelerinden biridir.
ABD’nin Türkiye’ye ihraç ettiği ürünler arasında uçaklar, demir ve çelik, tarım ürünleri, petrol, pamuk ipliği ve kumaş ve makineler bulunmaktadır. ABD’nin Türkiye’den ithal ettiği ürünler arasında taşıtlar, makineler, demir ve çelik ve demir ve çelik ürünleri, tarım ürünleri, traverten ve mermer bulunmaktadır. ABD’nin Türkiye’deki resmen bildirilmiş doğrudan yatırımlarında başı bankacılık ve imalat sektörleri çekmektedir.
ABD tarafından verilen destek, Türkiye’nin diğer ülkelerle, özellikle de Afganistan’la işbirliğini azami boyuta getirmeyi ve Türk ordusunun NATO güçleri ile karşılıklı çalışabilirliğini arttırmayı amaçlamaktadır.
Türkiye’nin Uluslararası Kuruluşlara Üyeliği
Türkiye AB aday ülkesi olup, öncelikli siyasi, ekonomik ve güvenlik ilişkileri Batı ile kurulmuş durumdadır. Mevcut hükümet ayrıca Orta Doğu’daki komşuları ve Orta Asya ve Afrika ülkeleriyle de ilişkilerini güçlendirmeyi amaçlamaktadır.
Türkiye BM, Ekonomik İşbirliği ve Kakınma Teşkilatı, Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Güdnya Ticaret Örgütü (DTÖ), Karadeniz Ekonomik İşbirliği (KEİ) Konseyi, Avrupa-Atlantik Ortaklık Konseyi, G-20, Ekonomik İşbirliği ve Kakınma Teşkilatı, Uluslararası Para Fonu, Dünya Bankası ve İslam İşbirliği Teşkilatı’na mensuptur. Türkiye aynı zamanda Amerikan Eyaletleri Teşkilatı gözlemci ülkesi ve Şangay İşbirliği Örgütü Diyalog Ortağı ülkelerdendir.
İkili Temsil
ABD’nin temsilcisi Büyükelçi Jeffry L. Flake olup; diğer üst düzey büyükelçilik memurları ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Üst Düzey Görevliler Listesi’nde sıralanmıştır. (PDF 387 KB – İngilizce)
Türkiye’nin Amerika Birleşik Devletleri’nde 2525 Massachusetts Avenue NW, Washington, DC 20008 adresinde (202) 612-6700 telefon numarasıyla faaliyet gösteren bir büyükelçiliği mevcuttur.
